اثبات ادعای مالکیت
1402/09/27
متاسفانه در جامعه امروز در دادسرای مملکت تعداد پرونده هایی که مربوط به ملک است رشد بسزایی داشته است. پرونده های ملکی به دلایل مالی از حساسیت بالایی برخوردار هستند. در خیلی مواقع بین یک یا چند نفر بر روی مالکیت خانه، زمین یا مغازه اختلاف پیش میآید. شخصی که ادعا میکند مالکیت ملک را دارد و از طرف دیگر فردی با اسناد و مدارک مالکیت ملک را اثبات میکند. ما در این مقاله تشریح میکنیم که اثبات ادعای مالکیت چیست و چه راههایی برای اثبات مالکیت وجود دارد. تا انتهای این مطالب در دیرباز با ما همراه باشید تا جواب سوال خود را بیابید.
اثبات ادعای مالکیت چیست؟
اثبات ادعای مالکیت به معنی ارائه مدارک معتبر و دلایل قابل قبول به منظور تثبیت حقوق مالکیت فردی در دارایی یا مال است که به عنوان مالک ادعا میکند. این اثبات به دلیل جلوگیری از اختلافات قانونی در مورد مالکیت استفاده میشود که به مالک اجازه میدهد که از نظر قانونی مالکیت خود را تایید کند. مالکیت در کل به ارتباط بین مال و شخص گفته میشود که دیگر افراد نتوانند مال مد نظر خود را مالک شوند ولی در عوض فرد مالک از مالی که به او تعلق دارد به هر طریقی که بخواهد، میتواند استفاده کند. سند یکی از مهم ترین ادله اثبات مالکیت است که نشان دهنده مالکیت شخصی بر دارایی و مال است. به همین دلیل قانون مدنی سند را به دو دسته رسمی و عادی تقسیم میکند که هر یک از اعتبارات متفاوتی برخوردار است. اسناد رسمی از مزیتی چون قدرت اجرایی بالا در مقایسه با اسناد عادی برخوردار است.
مدارک لازم جهت اثبات ادعای مالکیت
برای اثبات ادعای مالکیت مدارک لازم است که در صورت نداشتن مدرک ادعای شما اساسی ندارد. در زیر به مدارکی که برای اثبات مالکیت لازم است را نام میبریم.
- قرارداد یا سند مالکیت
- درخواست استعلام از دفاتر اسناد رسمی
- رسید پرداخت وجه معامله
- اظهارات شهود
- جمع آوری استشهاد محلی
راههای اثبات ادعای مالکیت
راه های بسیاری جهت اثبات مالکیت وجود دارد که عبارتند از:
- سند رسمی
یکی از مهمترین دلایل مالکیت، سند مالکیت است، هر اموالی باید در دفتر اسناد رسمی به ثبت برسد. در نهایت دولت شخصی را به عنوان مالک میشناسد که سند آن دارایی یا ملک به نام آن شخص در دفاتر رسمی به ثبت رسیده باشد. دو نوع سند داریم، سند رسمی و سند عادی. سند رسمی سندی است که توسط مامورین دولت طبق قانون تنظیم میشود اگر غیر از این مورد بود (مثل قولنامه) به آن سند عادی گفته میشود.
- اماره تصرف
راه دیگر اثبات مالکیت اماره تصرف یا ید است. منظور از اماره تصرف فردی که مالی را دارد یا مانند مالک آن مال با آن برخورد میکند، مالک مال است. در صورتی که شخصی ادعا کند، متصرف مالک مال نبوده است باید با استفاده از سند این موضوع را ثابت کند.
مثلا شخصی ماشینی سوار است، مالک اتومبیل بوده و نباید تصور کنیم که اتومبیل را از راه نامشروع و غیر قانونی بدست آورده است. مگر این فردی دیگر با سند مالکیت ادعا کند که آن اتومبیل برای او است.
- شاهد
در صورتی که سند یکی از مهم ترین مدارک اثبات مالکیت است اما ارزش شاهد و شهادت آن را نمیتوانید نادیده گرفت. در بسیاری از موارد مالک با وجود شهادت شاهد میتواند مالکیت خود را اثبات کند. اما از دید دادگاه شهادت هر شاهدی مورد قبول نیست. شاهد باید دارای ایمان، بلوغ و عدالت باشد و در ظاهر هم مشکلی که شهادت اور را مشکل دار کند داشته باشد.
- اقرار
اقرار به معنی تایید رسمی از فردی است که ادعای مالکیت یک ملک یا دارایی را دارد. این ادعا اصولا به صورت شفاهی و کتبی گرفته میشود و نشان دهنده اعتراف و تایید مالک به حقوق مالکیت است. اقرار میتواند هم به صورت رسمی در سند مالکیت مثل عقد قرارداد و هم به صورت گزارش مالی و اظهارنامه ذکر شود. اقرار شامل اطلاعات شناسایی مالک، جزییات مالی و تاریخ مالکیت است که میتواند به اثبات مالکیت ادعا شده کمک کند.
چه کسانی مالک یک ملک هستند؟
وقتی مطابق قانون یک ملک در دفتر املاک به ثبت رسید دولت این افراد را مالک میشناسد که در زیر به آن اشاره میکنیم.
- شخصی که ملک به نام او ثبت شده است.
- فردی که ملک مزبور به او انتقال یافته است و این انتقال در دفتر املاک به ثبت شده است.
- ملک مزبور از طریق مالک رسمی ملک به ارث رسیده باشد.
مرجع رسیدگی به دادخواست اثبات مالکیت
به دلیل این که ادعای اثبات مالکیت جزو دعاوی مالی حساب میشود، حتما با تهیه کردن تمبر، ابطال و الصاق مربوط به پرونده، مراحل دادرسی خود را آغاز کنید. بعد از آمادگی، به دادگاه مربوط به محل وقوع ملک مراجعه کنید و اقامه دعوی را انجام دهید. حتی در صورت سکونت هر دو طرف در مناطق مختلف، مرجع رسیدگی به دادخواست شما، نزدیکترین دادگاه به محل وقوع ملک است. جهت رسیدگی به دادخواست ادعای اثبات مالکیت حتما به این دو نکته دقت کنید:
- دعوی اثبات مالکیت ملک زمانی مطرح میشود که ملک مورد نظرسند رسمی نداشته باشد و فرد جهت اثبات ادعای مالکیت ملک خود، اقداماتی را انجام داده باشد و مالکیت خود را به طور قانونی به رسمیت شناخته باشد.
- اگر ملک مذکور تحت تصرف شخص دیگری است و سند رسمی و قانونی ثبت شده ای برای آن ملک در دسترس نیست، باید دعوی خلع ید و اثبات مالکیت ملک مطرح گردد.
انواع مالکیت ملک در ایران
مالکیت اموال در ایران شامل دو نوع مالکیت خصوصی و مالکیت عمومی است که خود مالکیت خصوصی شامل سه مورد است.
مالکیت فردی
در این نوع مالکیت تمام ملک یا سند شیش دانگ به نام یک نفر است
مالکیت مشاعی
برای یک ملک چندین مالک وجود دارد. در این مالکیت اگر یکی از شرکا قصد فروش ملک را داشته باشد قانونی نیست. برای فروش ملک مشاع رضایت همه شرکا الزامی است.
مالکیت عمومی
مالکیت عمومی که مخصوص تمام افراد جامعه از اموال عمومی مملکت است. در این مالکیت تمام افراد بدون هیچ تبعیضی حق استفاده از اموال عمومی را دارند.
سوالات متداول
ارسال دیدگاه