نحوه نوشتن مبایعه نامه و نکات مهم آن
1404/07/15

نوشتن مبایعه نامه و نکات آن، به عنوان یک قرارداد موقت میان خریدار و فروشنده، در فرایند خرید و فروش ملک، زمین، و وسایل نقلیه اهمیت ویژهای دارد. این سند قانونی، شرایط و تعهدات طرفین را مشخص میکند و به انتقال مالکیت کمک مینماید. بسیاری از افراد ممکن است تصور کنند که قولنامه و مبایعه نامه یکسان هستند؛ در حالی که قولنامه تنها یک تعهد غیررسمی محسوب میشود و از لحاظ قانونی اعتبار کمتری دارد؛ بنابراین، برای جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی و خسارتهای مالی، ضروری است که در تنظیم مبایعه نامه دقت شود.
در این راستا، ذکر مشخصات کامل طرفین، توصیف دقیق ملک یا کالای مورد معامله، ذکر مبلغ و نحوه پرداخت، و تعیین شرایط فسخ قرارداد از نکات کلیدی به شمار میآید. اهمیت توجه به این نکات در معاملات ملکی به حدی است که هرگونه سهل انگاری میتواند تبعات جدی به دنبال داشته باشد و به همین دلیل لازم است خریداران و فروشندگان با دقت و آگاهی اقدام نمایند.

طریقه نوشتن مبایعه نامه املاک
مبایعه نامه یا قولنامه خرید و فروش ملک، به عنوان یکی از اسناد رسمی در معاملات ملکی، نقش کلیدی در تضمین حقوق طرفین ایفا میکند. برای نگارش این سند، ابتدا باید مشخصات کامل طرفین شامل نام، نشانی، و شماره شناسنامه یا شماره ثبت شرکت برای اشخاص حقوقی به دقت ذکر شود. سپس، توصیف دقیق ملک مورد معامله، شامل آدرس، شماره پلاک، مساحت و ویژگیهای خاص آن، ضروری است. در مرحله بعد، قیمت کل ملک و شرایط پرداخت، به ویژه مبلغ پیش پرداخت و اقساط بعدی، باید به وضوح تعیین گردد.
همچنین، شرایط تحویل ملک، شامل تاریخ تحویل و وضعیت حقوقی آن در زمان انتقال، باید به شکل شفاف در مبایعه نامه درج شود. در این راستا، شروط قرارداد، نظیر شرایط لغو و تأخیر در تحویل، نیز از اهمیت ویژهای برخوردارند. در نهایت، امضای طرفین به همراه گواهان و ذکر تاریخ امضا، سند را به اعتبار قانونی میرساند و از بروز اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری میکند.

نکات حقوقی در نوشتن مبایعه نامه
• قبل از تنظیم مبایعه نامه، حتماً از طریق مدارک شناسایی معتبر، نسبت به احراز هویت طرف دیگر اقدام نمایید. این اقدام نه تنها به تضمین صحت اطلاعات طرفین کمک میکند، بلکه از وقوع هرگونه سوء استفاده یا تقلب جلوگیری مینماید. در فرایند خرید و فروش املاک، اطمینان از هویت واقعی افراد، به ایجاد اعتماد و شفافیت در معاملات کمک میکند.
با بررسی مدارکی نظیر شناسنامه، کارت ملی و سایر اسناد معتبر، میتوان از صحت اطلاعات و تطابق آنها با نام و مشخصات ذینفعان اطمینان حاصل کرد. این مرحله کلیدی در هر معاملهای است که نه تنها از نظر قانونی اهمیت دارد، بلکه به ثبات و امنیت بازار املاک نیز میافزاید.
• در دنیای امروز، آگاهی از قصد خرید یا فروش افراد میتواند به ویژه در مواجهه با شیادان و کلاهبرداران، مسئلهای حائز اهمیت باشد. برای دستیابی به این هدف، میتوان از رویکردی دوستانه و غیرمستقیم استفاده کرد که به طرف مقابل احساس راحتی بیشتری بدهد. بهعنوان مثال، میتوانید با شروع یک گفتوگوی عادی در مورد علایق و نیازهای شخصی او، به تدریج به موضوع خرید یا فروش بپردازید.
این مکالمه میتواند شامل پرسشهایی درباره تجربیات قبلی او در خرید و فروش باشد و به این ترتیب، اطلاعات مفیدی به دست آورید بدون آنکه او احساس کند که تحت فشار قرار دارد. در این فرایند، مهم است که با دقت به نشانهها و واکنشهای او توجه کنید تا از ایجاد هر گونه ناراحتی جلوگیری شود.
• در فرایند خرید و فروش، توجه به نحوه پرداخت خریدار از اهمیت ویژهای برخوردار است. به ویژه زمانی که پرداخت به صورت چک انجام میشود، لازم است که خریدار اطمینان حاصل کند که چک در سامانه صیادی ثبت شده است. این اقدام نه تنها از جنبه قانونی حائز اهمیت است، بلکه به ایجاد اعتماد میان طرفین معامله نیز کمک میکند؛ بنابراین، ضروری است شماره چک در مبایعه نامه قید گردد تا در صورت بروز هرگونه مشکل، ثبت و تأیید آن در سامانه صیادی قابلیت پیگیری داشته باشد.
• حتماً اگر مشاور املاک یا بنگاه به شما اطمینان داد راجع به بندهای مبایعهنامه، بازهم به دقت مبایعه نامه را بخوانید. بند به بند و با دقت فراوان! این توصیه نه تنها یک شیوه احتیاطی، بلکه یک ضرورت در فرایند خرید و فروش املاک است. مبایعه نامه سندی قانونی است که حقوق و تعهدات هر دو طرف را تعیین میکند و نادیده گرفتن جزئیات آن میتواند پیامدهای جدی به دنبال داشته باشد.
بسیاری از افراد به دلیل اعتماد به مشاوران املاک، از خواندن دقیق این سند غافل میشوند و این امر ممکن است منجر به مشکلاتی نظیر اختلافات حقوقی، از دست رفتن سرمایه یا حتی بروز مشکلات قانونی گردد؛ بنابراین، حتی در صورتی که مشاور شما به صحت و درستی بندهای مبایعه نامه اطمینان دهد، توصیه میشود که خودتان با دقت تمام آن را بررسی کنید و از صحت اطلاعات آن اطمینان حاصل نمایید.
در تنظیم قراردادها و توافقات، تعیین ضمانتهای اجرایی برای هر یک از تعهدات طرفین از اهمیت ویژهای برخوردار است. این اقدام میتواند به عنوان ابزاری مؤثر برای تضمین پایبندی به توافقات مورد استفاده قرار گیرد.
به طور خاص، اگر طرفین توافق کردهاند که در روز مشخصی، مثلاً روز X، برای انجام اموری مانند ثبت سند رسمی به دفترخانه مراجعه کنند، لازم است که در قرارداد به وضوح اشاره شود که در صورت عدم حضور یکی از طرفین در تاریخ تعیین شده، وی موظف به پرداخت جریمهای روزانه، مثلاً Y تومان، خواهد بود. این نوع ضمانتها نه تنها به ایجاد انگیزه برای رعایت زمان بندیها کمک میکند، بلکه موجب افزایش حس مسئولیت و تعهد در طرفین نیز میشود.
• بخشی از ثمن معامله را به عنوان ضمانت اجرایی یا بیعانه از خریدار دریافت نمایید. این اقدام نه تنها به تأمین تعهدات طرفین کمک میکند، بلکه در مواردی که خریدار از خرید خود پشیمان میشود، نیز شفافسازی لازم را فراهم میآورد.
در این راستا، لازم است به خریدار اعلام شود که در صورت انصراف از خرید، بخشی از بیانه به عنوان حق ضرر کسر خواهد شد و مابقی آن به وی عودت داده میشود. این رویه، به ویژه در معاملات بزرگ و حساس، میتواند به ایجاد اعتماد و کاهش ریسک برای فروشنده کمک کند و در عین حال، حقوق خریدار را نیز محترم بشمارد. با اتخاذ چنین تدابیری، امکان پیشگیری از اختلافات آتی و حفظ منافع طرفین فراهم میشود. بهترین اپلیکیشن مشاور املاک ابزاری هوشمند برای مدیریت فایلهای ملکی، جذب مشتری و انجام سریعتر و دقیقتر معاملات است.
نمونه تکمیل شده مبایعه نامه املاک
نمونه تکمیل شده مبایعه نامه املاک به عنوان یک سند حقوقی، ابزاری حیاتی در فرایند خرید و فروش ملک به شمار میآید. این سند، شامل جزئیات لازم درباره طرفین معامله، یعنی خریدار و فروشنده، مشخصات ملک، قیمت نهایی و نحوه پرداخت، زمان تحویل و شرایط تنظیم سند میباشد. جزئیات کلیدی در مبایعه نامه شامل اطلاعات دقیق طرفین مانند نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه و کد ملی است که باید با دقت ثبت شود. همچنین، مشخصات ملک شامل آدرس دقیق، پلاک ثبتی، نوع کاربری، و مساحت باید به وضوح ذکر شود.
در بخش ثمن معامله، مبلغ کل و نحوه پرداخت، نظیر نقد و اقساط، باید به طور غیرقابلتردیدی مشخص گردد. شرایط تحویل و زمان تنظیم سند نیز از نکات حائز اهمیت میباشند که در جلوگیری از هرگونه اختلاف در آینده موثرند؛ بنابراین، توصیه میشود برای تنظیم مبایعه نامه از مشاورین حقوقی یا وکلای متخصص در امور املاک استفاده گردد تا همه جزئیات به درستی رعایت شود.

ارزش قانونی مبایعه نامه
مبایعه نامه به عنوان یکی از اسناد مهم در معاملات ملکی، دارای ارزش قانونی قابل توجهی است. این سند، چه به صورت دست نویس باشد و چه توسط وکیل یا در بنگاه معاملات ملکی تنظیم شده باشد، به عنوان یک سند عادی محسوب میشود، مگر اینکه به طور رسمی در دفاتر اسناد رسمی ثبت گردد؛ بنابراین، اعتبار مبایعه نامه دست نویس نیز در دادگاه مورد پذیرش قرار میگیرد، اما این اعتبار به اندازه اسناد رسمی نیست. بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی، هر قراردادی که مخالف صریح قانون نباشد و شرایط اساسی صحت معامله را دارا باشد، نافذ و قابل اجرا است.
به این ترتیب، اگر مبایعه نامه شامل عناصر ضروری مانند قصد، رضایت، اهلیت طرفین و موضوع مشخص و مشروع باشد، حتی در صورت تنظیم به صورت دستی نیز در محاکم قضایی معتبر خواهد بود.
با این حال، به دلیل ماهیت عادی این سند، احتمال انکار، تردید یا ادعای جعل از سوی طرف مقابل وجود دارد؛ لذا توصیه میشود که در هنگام تنظیم چنین قراردادهایی، اصول احتیاط رعایت گردد و وجود شهود یا گواهی امضا در نظر گرفته شود. سیستم فایلینگ املاک ابزاری پیشرفته برای ثبت، دستهبندی و مدیریت فایلهای ملکی است که فرایند کاری مشاوران املاک را سریعتر و منظمتر میکند.

قانون جدید مبایعه نامه
قانون جدید مبایعهنامه، با مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام، سرانجام چالش پنج ساله نهادهای حاکمیتی در خصوص اعتبار مبایعهنامههای ملکی را حل و فصل کرد. در این طرح که از سال ۹۵ در حال بررسی بود، ماده یک آن بر ابطال هر نوع معامله فاقد سند رسمی تأکید میکرد، اما شورای نگهبان به دلیل موازین شرعی با این موضوع مخالفت میکرد. در نهایت، مجمع تشخیص تصمیم گرفت که بدون ابطال معاملات غیررسمی، دعوای مربوط به آنها در مراجع قضایی فاقد اعتبار خواهد بود.
به این ترتیب، تمامی نقلوانتقالات ملکی ملزم به ثبت رسمی خواهند بود، اما امکان تنظیم مبایعه نامه نیز حفظ میشود. با راهاندازی سامانهای جدید، مالکان میتوانند درخواست صدور سند رسمی را ارائه دهند. به نظر میرسد این مصوبه، اگرچه مبایعه نامهها را ابطال نمیکند، اما همچنان آنها را از اعتبار قانونی در مراجع قضایی خارج میکند و از این پس، انجام معاملات ملکی باید با پیش نویس قراردادهایی که در این سامانه ثبت میشوند، انجام گیرد. قیمت آپارتمان 80 متری در شیراز بسته به موقعیت مکانی، سال ساخت و امکانات ساختمان، معمولاً بین ۱٫۵ تا ۳٫۵ میلیارد تومان متغیر است.
ارسال دیدگاه