انقلاب دیجیتال در املاک ایران با پیشگامی دیرباز؛ از بومی‌سازی MLS تا اولین همکاری استراتژیک با سازمان ثبت اسناد

مقدمه: نقطه‌ی عطفی در تاریخ معاملات املاک ایران

بازار املاک ایران در آستانه یک تحول تاریخی قرار گرفته است؛ تحولی که وعده‌ی پایان دادن به دهه‌ها عدم شفافیت، کلاهبرداری‌های پیچیده و فرآیندهای فرسایشی را می‌دهد. در مرکز این دگرگونی، یک همکاری استراتژیک و بی‌سابقه میان سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و یک پلتفرم نوآور بخش خصوصی به نام دیرباز (Dirbaaz.com) قرار دارد. سامانه دیرباز، با ربودن گوی سبقت از رقبای قدرتمند و باسابقه، به عنوان اولین سکوی خصوصی برای اجرای فاز آزمایشی ثبت آنلاین و یکسان قراردادهای املاک انتخاب شده است؛ موفقیتی که ریشه در بیش از یک دهه تحقیق و توسعه و بومی‌سازی یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های املاک جهان دارد.

چالش‌های دیرینه بازار سنتی املاک: چرا تحول یک ضرورت بود؟

برای درک اهمیت این رویداد، باید نگاهی به چالش‌های ریشه‌داری انداخت که همواره گریبان‌گیر خریداران، فروشندگان و حتی مشاوران املاک در ایران بوده است. قراردادهای دست‌نویس یا مبایعه‌نامه‌های سنتی، با وجود آنکه سال‌ها مرسوم بوده‌اند، همواره بستری برای ابهامات حقوقی، تفاسیر چندگانه و کلاهبرداری‌های سنگین مانند فروش یک ملک به چند نفر بوده‌اند.

علاوه بر این، فرآیند استعلام‌های متعدد و پیچیده از نهادهای مختلف (مانند استعلام ثبتی، دارایی، شهرداری و...)، چرخه‌ای زمان‌بر و پرهزینه را به طرفین معامله تحمیل می‌کرد. نبود یک پایگاه داده متمرکز و قابل اعتماد که سوابق ملک و معاملات را به صورت شفاف در اختیار قرار دهد، ریسک سرمایه‌گذاری را بالا برده و اعتماد را از این بازار بزرگ سلب کرده بود. «قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» دقیقاً برای پایان دادن به همین آشفتگی‌ها تصویب شد و اکنون، دیرباز به عنوان بازوی فناورانه‌ی این قانون، وارد میدان شده است.

دیرباز: نتیجه‌ی یک دهه تحقیق و بومی‌سازی پیشرفته‌ترین تکنولوژی املاک جهان

موفقیت امروز دیرباز تصادفی نیست. این سامانه محصول بیش از یک دهه مطالعه و تحقیق عمیق تیم تحقیق و توسعه (R&D) خود بر روی فرآیندهای کسب‌وکار املاک در بازارهای کاملاً متفاوت، یعنی ایران و سایر کشورهای پیشرو، است. این مطالعات به شناسایی یکی از کارآمدترین و پیشرفته‌ترین سیستم‌های معاملات املاک در جهان، یعنی MLS (Multiple Listing Service)، منجر شد.

سیستم MLS، که ستون فقرات بازار املاک آمریکای شمالی است، یک اکوسیستم مشارکتی میان مشاوران املاک است که اطلاعات املاک را به صورت یکپارچه به اشتراک گذاشته، همکاری را تسهیل کرده و شفافیت بی‌نظیری را برای تمام بازیگران بازار فراهم می‌کند. چالش بزرگ، تطبیق این سیستم پیشرفته با پیچیدگی‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد بازار ایران بود.

توانمندی تیم دیرباز در این بود که توانست سیستم MLS را به طور کامل بومی‌سازی کند. این بومی‌سازی به گونه‌ای هوشمندانه انجام شده که با کمترین تغییر در رفتار و فرآیندهای کاری مشاوران املاک سنتی و همچنین الگوهای رفتاری مشتریان، تمام دستاوردهای یک سیستم مدرن جهانی را برای ایرانیان به ارمغان می‌آورد. این یعنی مشاوران املاک برای بهره‌مندی از مزایای دیرباز، نیازی به تغییر بنیادین شیوه‌ی کاری خود ندارند و مشتریان نیز با تجربه‌ای کاربری آشنا و در عین حال بسیار کارآمدتر مواجه می‌شوند.

آغاز همکاری با سازمان ثبت اسناد به عنوان اولین پلتفرم خصوصی

در گامی بزرگ به سوی شفاف‌سازی و دیجیتالی‌سازی کامل معاملات املاک در کشور، سازمان ثبت اسناد و املاک ایران فاز آزمایشی ثبت آنلاین و یکسان قراردادها را با همکاری یک پلتفرم بخش خصوصی آغاز کرده است. در حالی که رقابت فشرده‌ای میان بازیگران مطرح این حوزه برای دستیابی به این همکاری استراتژیک جریان داشت، سامانه نوآور دیرباز (Dirbaaz.com)، به عنوان اولین سکوی خصوصی منتخب، این پروژه ملی را کلید زده است.

آغاز پایلوت ثبت معاملات املاک در بستر دیجیتال؛ اولین پلتفرم خصوصی از خرداد وارد میدان شد

این همکاری که نقطه عطفی در اجرای «قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» محسوب می‌شود، قرار است انقلابی در نحوه انجام معاملات ملکی ایجاد کرده و بستری امن، سریع و شفاف را برای شهروندان فراهم آورد.

مزایای این همکاری برای آینده بازار املاک چیست؟

به گفته دکتر محسن طاهریان، سرپرست معاونت توسعه فناوری سازمان ثبت اسناد، این پروژه با هدف استانداردسازی قراردادها و بهره‌گیری از ظرفیت سکوهای فناورانه بخش خصوصی کلید خورده است. این به آن معناست که به زودی:

قراردادهای یکسان و استاندارد: 

تمامی قراردادها در یک چارچوب حقوقی مشخص و استاندارد تنظیم می‌شوند که این امر اختلافات و کلاهبرداری‌های ناشی از قراردادهای سنتی و دست‌نویس را به حداقل می‌رساند.

امنیت و شفافیت بی‌سابقه: 

با ثبت آنلاین و رسمی معاملات، امکان انجام معاملات غیرشفاف و فروش یک ملک به چند نفر از بین می‌رود و امنیت حقوقی طرفین معامله تضمین می‌شود.

کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در زمان: 

فرآیندهای کاغذی و مراجعات حضوری متعدد حذف شده و شهروندان می‌توانند بخش عمده‌ای از فرآیند را به صورت آنلاین و با هزینه‌ای کمتر به انجام رسانند.

ثبت آنلاین و قراردادهای یکسان: دیرباز چگونه آینده را می‌سازد؟

همکاری دیرباز با سازمان ثبت اسناد، صرفاً یک اتصال فنی نیست، بلکه پیاده‌سازی یک چشم‌انداز بزرگ است. از این پس، فرآیند معامله در بستر دیرباز به شکل زیر متحول می‌شود:

استانداردسازی قراردادها: 

دیگر جایی برای قراردادهای سلیقه‌ای و پر از ابهام وجود نخواهد داشت. تمام قراردادها در یک چارچوب حقوقی استاندارد و یکسان تنظیم می‌شوند که توسط سازمان ثبت اسناد تایید شده و منافع طرفین را به طور کامل تضمین می‌کند.

استعلام‌های برخط و آنی: 

به جای صرف هفته‌ها زمان برای دریافت پاسخ استعلام‌ها، کاربران دیرباز می‌توانند به صورت آنی و برخط، وضعیت ثبتی ملک، نبود موانع قانونی، و دیگر اطلاعات حیاتی را استعلام کنند. این شفافیت، ریسک معامله را به صفر نزدیک می‌کند.

امنیت با ثبت آنلاین: 

هر معامله پس از تنظیم پیش‌نویس در سامانه، برای نهایی‌سازی به دفاتر اسناد رسمی ارجاع داده شده و به صورت آنلاین در سیستم جامع سازمان ثبت اسناد ثبت می‌شود. این فرآیند، امکان هرگونه سوءاستفاده یا فروش مجدد ملک را مسدود کرده و به معامله وجاهت قانونی غیرقابل انکاری می‌بخشد.

مسئول کنترل پروژه‌های ستاد اقتصاد دیجیتال: بعد از خودرو معاملات ملک هم آنلاین می‌شود

نتیجه‌گیری: دیرباز نه یک رقیب، بلکه یک استاندارد جدید

در حالی که پلتفرم‌های باسابقه و قدرتمندی چون دیوار و شیپور بر روی بخش عرضه و تقاضا (آگهی‌ها) تمرکز کرده‌اند، دیرباز با نگاهی عمیق‌تر، زیرساخت و «سیستم‌عامل» معاملات املاک آینده ایران را هدف قرار داده است. انتخاب این سامانه به عنوان اولین همکار بخش خصوصی توسط سازمان ثبت اسناد، گواهی بر برتری تکنولوژیک، امنیت زیرساختی و درک عمیق این شرکت از نیازهای واقعی بازار است.

با وجود اینکه دیرباز یک استارت‌آپ نوپاست و هنوز تبلیغات گسترده‌ای نداشته است، اما با ارائه راهکارهای فناورانه و امکانات منحصربه‌فرد، توانسته جایگاه خود را در کنار غول‌های باسابقه این صنعت مانند دیوار، شیپور و آقای املاک باز کند. موفقیت در جلب اعتماد سازمان ثبت اسناد و املاک به عنوان اولین همکار خصوصی، خود گواهی بر این مدعاست.

دیرباز با تلفیق دانش جهانی MLS و فرهنگ بومی معاملات، در حال تعریف استانداردی جدید برای امنیت، شفافیت و کارایی در بازار املاک ایران است. این پلتفرم دیگر فقط یک گزینه برای معامله نیست؛ بلکه دروازه‌ای به سوی آینده‌ی دیجیتال و قابل اعتماد املاک است که در آن، هر ایرانی می‌تواند با آسودگی خاطر و اطمینان کامل، مهم‌ترین معامله زندگی خود را به سرانجام برساند.